თბილისშიაღმოჩენილი საერთაშორისო თაღლითობის ქსელი

ბოლო პერიოდში ქართულ მედიასა და სოციალურ ქსელებში ერთ-ერთი ყველაზე აქტუალური თემა გახდა თაღლითური ქოლ-ცენტრების საქმე, რომელიც საქართველოში მოქმედებდა. გამოძიებამ აჩვენა, რომ ეს ქოლ-ცენტრები, ორგანიზებულად და ტექნოლოგიურად გაწაფულად, უცხო ქვეყნის მოქალაქეებს ატყუებდნენ. საუბარია მილიონობით დოლარზე და დაზარალებულებზე, რომლებიც ცხოვრობენ აშშ-ში, კანადაში და ევროპის სხვადასხვა ქვეყანაში.

თაღლითური ქოლ-ცენტრების მთავარი იდეა იყო მყარი კომუნიკაცია ტელეფონითა და ინტერნეტით. მათ სთავაზობდნენ უცხოელებს ფინანსურ სარგებელს, ინვესტიციებსა და კრიპტოვალუტაში სავაჭრო შესაძლებლობებს. სინამდვილეში, მიზანი მხოლოდ ერთია — ფულის გამოძალვა მოტყუებით.

ძირითადი მექანიზმი ასე მუშაობდა:

• ქოლ-ცენტრები, რომლებიც მოქმედებდნენ თბილისსა და ბათუმში, ტელეფონით უკავშირდებოდნენ უცხოელ მოქალაქეებს;

• მომხმარებლებს სთავაზობდნენ ფულის დაბანდებას კრიპტო-პლატფორმებზე, რომლებიც რეალურად არ არსებობდა ან მხოლოდ შთაბეჭდილების შექმნისთვის იყო შექმნილი;

• მოტყუებული მოქალაქეები ხედავდნენ, თითქოს მათი ინვესტიცია იზრდებოდა, მაგრამ ამ მოგებას ვერავინ იღებდა;

• საბოლოოდ, როდესაც დაზარალებულები თანხის გამოტანას ცდილობდნენ, მათთან კავშირი წყდებოდა.

გამოძიების თანახმად, ქოლ-ცენტრში 80-მდე ადამიანი მუშაობდა. ეს არ იყო მხოლოდ რამდენიმე ადამიანის ინიციატივა, არამედ კარგად ორგანიზებული, იერარქიულად მოწყობილი და ტექნოლოგიურად აღჭურვილი ქსელი.

სავარაუდოდ, დაზარალებულებმა ჯამურად რამდენიმე მილიონი დოლარი დაკარგეს. მიუხედავად იმისა, რომ ოპერაციები საქართველოში ხდებოდა, საქმე საერთაშორისო ხასიათს ატარებს და მასზე მუშაობენ როგორც ქართული, ასევე უცხოური სამართალდამცავი ორგანოები.

მკვლევარების და კიბერუსაფრთხოების სპეციალისტების შეფასებით, ეს შემთხვევა ერთ-ერთ ყველაზე მასშტაბურ თაღლითურ ქსელს ეხება, რაც ბოლო წლებში საქართველოში გამოვლინდა.

როგორც ჟურნალისტური გამოძიების ავტორები ამბობენ, ეს ქოლ-ცენტრები უკვე წლებია მოქმედებენ და მათ საქმიანობას სისტემატურად აფარებდნენ ფარდას.

კიბერუსაფრთხოების სპეციალისტები ხაზგასმით აღნიშნავენ, რომ ამ ტიპის ფინანსური თაღლითობა არა მხოლოდ კერძო პირების ზიანზე მეტყველებს, არამედ გავლენას ახდენს ქვეყნის რეპუტაციაზე საერთაშორისო დონეზე.

ქოლ-ცენტრების საქმე მნიშვნელოვანია არა მხოლოდ სამართლებრივი კუთხით, არამედ საზოგადოებრივი ცნობიერების ზრდისთვისაც. მსგავსი თაღლითური სქემები გვახსენებს, თუ რამდენად მნიშვნელოვანია ინფორმირებულობა, ტექნოლოგიური სიფრთხილე და კრიტიკული ფიქრი.

საქართველოში მოქმედი სტრუქტურების ვალდებულებაა, ასეთი შემთხვევები მკაცრად შეისწავლონ, თავიდან აიცილონ მათი გამეორება და დროულად უზრუნველყონ სამართლებრივი რეაგირება.