იახნი ტრადიციული, აჭარული სამზარეულოს განსაკუთრებული კერძია, რომელიც კინტრიშის ხეობიდან იღებს სათავეს. მას "მდიდრების კერძსაც" კი უწოდებენ. მიიჩნეოდა, რომ ოჯახი, რომელიც ამ კერძით უმასპინძლდებოდა მოწვეულ სტუმრებს, მდიდარი და შეძლებული იყო. ხორცისგან მომზადებული კერძი, ძირითადად, ქობულეთშია გავრცელებული და სადღესასწაულო კერძად მიიჩნევა.
საინტერესოა, რომ ზოგი ადამიანი ფიქრობს, რომ ერთი შეხედვით "იახნი" მეგრულ ხარჩოს ჰგავს მისი გემოვნური თვისებების გამო. მნიშვნელოვანია ისიც, რომ მომზადებისას იშვიათად იცავენ წინასწარ დადგენილ დოზებს, რადგან ითვლება, რომ მომზადების პროცესი მთლიანად მზარეულის ფანტაზიაზე, გამოცდილებასა და გადაწყვეტილებებზეა დამოკიდებული.
ინგრედიენტები:
საქონლის ხორცი; [იახნისთვის საჭიროა ახალგაზრდა საქონლის (ოღონდ არა ხბოს) ხორცი. საუკეთესოდ ითვლება დეკეულის ხორცი. გამოიყენება მხოლოდ სათბილო ("გრუდინკა"). ხორცის ნახევარი ძვლიანი უნდა იყოს, ნახევარი კი - უძვლო. ითვლება, რომ მთლად უძვლო ხორცი სასურველ გემოს და ეფექტს არ იძლევა - ავტ]
ხახვი 4-5 თავი;
ნიგოზი 200 გ;
ხორბლის ფქვილი 1 სუფრის კოვზი;
სიმინდის ფქვილი 2 სუფრის კოვზი;
ერბო ან კარაქი 100 გ;
ხმელი სუნელი 2 სუფრის კოვზი;
ზაფრანა 2 სუფრის კოვზი;
ხმელი ქინძი 1 სუფრის კოვზი;
ნიორი 3-4 კბილი;
პილპილი, წიწაკა და მარილი გემოვნებით.
მომზადების პროცესი:
მომზადების წინ, ხორცი კარგად უნდა გაირეცხოს და უმარილო, ცივ წყალში ადუღდეს. 15-20-წუთიანი დუღილის შემდეგ, წყალს მთლიანად გადაუწურავენ და კერძისთვის გამიზნული ხახვის რაოდენობის ნახევარს, ცოტა ხმელ ქინძთან, გატარებულ ნიორთან, წმინდად დაფქულ წითელ და შავ წიწაკასთან ერთად, საშუალო ცეცხლზე კარაქში მოხრაკავენ.
კარგად მოხრაკვის შემდეგ, დაასხამენ ადუღებულ წყალს, ისე, რომ მასა დაიფაროს. უმატებენ განკუთვნილი ნიგოზის მესამედს, რომელიც ყვითელ ყვავილთან ერთად არის ხორცსაკეპში გატარებული და ხორცის კარგად მოხარშვამდე ადუღებენ (ხორცი ოდნავ გადახარშული უნდა იყოს და ადვილად იშლებოდეს). მოხარშვის შემდეგ ცალკე ტაფაში მოშუშულ ხახვს, ზაფრანს და ნიგვზის დარჩენილ რაოდენობას ამატებენ მოხარშულ მასას (ჯერ იშუშება ხახვი, ემატება ზაფრანი და ნიგვზის ჩამატების შემდეგ, იშუშება, მაქსიმუმ, ორი წუთი. წინააღმდეგ შემთხვევაში ნიგოზი სხვა, არასასურველ გემოს მიიღებს).
ამის შემდეგ კერძს გემოვნებით ხმელ ქინძს, წიწაკას, გატარებულ ნიორს და მარილს უმატებენ. სისქე თვალით უნდა გაიზომოს - ძალიან სქელი ან ძალიან თხელი იახნი არ ითვლება კარგ ტონად.
[აღსანიშნავია, რომ იახნის მოსამზადებლად გამოიყენება მხოლოდ ქართული ნიგოზი. დასავლეთ საქართველოში გავრცელებული კერკეტა ნიგვზისგან მომზადების დროს კი კერძი "აიჭრება" (ფერი აერევა) ამიტომ კერკეტა ნიგოზის გამოყენება სასურველი არ არის. თუმცა, გამოყენების შემთხვევაში, კერძი დაბალ ცეცხლზე უნდა მომზადდეს და აღარ "აიჭრება" - უბრალოდ, ძალიან ყურადღებით უნდა იტრიალოთ მის ირგვლივ - ავტ.]
იახნი მალე ცივდება, ამიტომ სუფრასთან მიაქვთ ცხლად და ხშირ შემთხვევაში, განმეორებით აცხელებენ. მიიჩნევა, რომ ეს კერძი მომზადებიდან მეორე დღეს უფრო გემრიელია (გაცხელებული), რადგანაც სანელებლები განსხვავებულ გემოს და არომატს სწორედ დროის გასვლის შემდეგ ავლენს.
გემრიელად მიირთვით!
________________
თქვენ ამ სტატიას კითხულობთ პლატფორმა Feedc -ზე. Feedc არის ახალი მედია პლატფორმა, სადაც შეგიძლიათ გაეცნოთ ჩვენს სტატიებს.
#batumidaily #აჭარა #ბათუმი #ახალიამბებიაჭარაში