ჯორჯ ორუელის 1984 კარგად ასახავს საზოგადოების ზნეობრივ დეგრადაციას, რისი ფაქტად დადასტურება შესაძლებელია სსრკ_ს ნათელ მაგალითზე
მორჩილება
ცივი ომის დამთავრების შემდეგ ქალაქ ჰამბურგის ერთ-ერთ სამეცნიერო კვლევით ცენტრში ძაღლებზე ექსპერიმენტი ჩატარდა, იმის დასადგენად თუ, რატომ იყო იმპერიის ქვეშ ხანგრძლივად მყოფი ქვეყნების მოსახლეობა ასე განსხვავებული თავისუფალ სამყაროში მცხოვრები ადამიანების მენტალობისაგან?!...
ექსპერიმენტისათვის ძაღლების 3 ჯგუფი, სამ სხვადასხვა გალიაში მოათავსეს.
პირველში __ პერიოდულად ელექტო შოკს უშვებდნენ.
მეორეშიც __ იყენებდნენ ელექტრო შოკს, თუმცა იმ განსხვავებით, რომ გალიაში გამომრთველი დაამონტაჯეს, რომლის დანიშნულება ცხოველები მალევე მიხვდნენ
მესამეში __ მოთავსებულ ძაღლებზე კი შოკს არ იყენებდნენ.
რამდენიმე ხნის შემდეგ ძაღლები ერთ დიდ გალიაში გადაიყვანეს და კარები დაუტოვეს ღია. ყველა მათგანმა მალევე დატოვა საპატიმრო, გარდა პირველი ჯგუფისა. ისინი მორჩილად დაწვნენ და ასე გააგრძელეს ყოფნა...