განათლების სამინისტროს მიერ განსაზღვრულ წესებში, რომელიც ერთიანი ეროვნული გამოცდების, საერთო სამაგისტრო გამოცდებისა და სტუდენტთა საგრანტო კონკურსის ჩატარებას ეხება, შედის რეგულაცია, რომ აბიტურიენტებს მუდმივად უნდა ეკეთოთ პირბადე, როგორც რეგისტრაციის დროს, ასევე გამოცდების მიმდინარეობისას.
პირბადესთან დაკავშირებით სამინისტროს მიერ მიღებულ გადაწყვეტილებას არაერთგვაროვანი შეფასებები მოჰყვა. მაგალითად, სიახლეს გამოეხმაურა აშშ-ში მოღვაწე ქართველი ექიმი ზურაბ გურული, რომელმაც გადაწყვეტილება არაჰუმანურად შეაფასა და აღნიშნა, რომ გამოცდის ჩატარებამ ნიღბებში შესაძლოა, გონებრივი შესაძლებლობების გამოვლენას ხელი შეუშალოს ან გონების დაკარგვაც კი გამოიწვიოს. ინფექციონისტის, ალექსანდრე გოგინავას განცხადებით, აბიტურიენტების მიერ პირბადეების გაკეთებაზე გადაწყვეტილების მიღება რისკების შემცირების მიზნით ხდება.
"პაციენტებს შეიძლება გამოხატული სიმპტომი არ ჰქონდეთ, მაგრამ გადამდებები იყვნენ, მით უმეტეს, როცა რამდენიმე ასეულ ადამიანზეა საუბარი, იქ გაკონტროლება ძალიან რთულია. ასევე, დახურულ სივრცეში რამდენიმე, შეიძლება რამდენიმე ათეული ადამიანის დაინფიცირებაც მოხდეს. ანუ, რისკები საკმაოდ მაღალია.
სტრესულ გარემოში, დამატებით პირბადით წერა აბიტურიენტისთვის დისკომფორტია, ამაზე ბევრი ლაპარაკი არაა საჭირო. თუმცა, საგამოცდო ცენტრებში, სადაც ხალხმრავალი შეკრება იქნება, იზრდება რისკი, რომ დაავადების გავრცელება მოხდეს. აქ სწორედ რისკებზეა საუბარი, სწორედ ამის პრევენციის მიზნით იქნა ეს გადაწყვეტილება მიღებული. ამიტომ, აქ რისკი და სარგებელი უნდა იყოს შეფასებული.
გამოცდის დროს პირბადის გამოყენება ისეთი დისკომფორტი არაა, რომ მდგომარეობა რადიკალურად შეცვალოს. არა მგონია, აბიტურიენტებს სამედიცინო თვალსაზრისით შეექმნათ პრობლემები.... ეს თეორიული მსჯელობაა, რადგან პრაქტიკაში არ ვიცით, რამდენად იქნება ასე. მაგალითად, ვერ წარმომიდგენია, როგორ უნდა განვითარდეს სუნთქვის უკმარისობა პირბადით. რა თქმა უნდა, ამ ყველაფრის თეორიული შანსი არსებობს, თუმცა სამეცნიერო საუბარი ცოტა რთულია, ეს მხოლოდ მოსაზრებებია", - აღნიშნავს გოგინავა.
ის ასევე საუბრობს იმ ალტერნატივების შესახებ, რისი მეშვეობითაც პირბადეების გაკეთების აუცილებლობა სავარაუდოდ, შემცირდებოდა.
"ჩემი აზრით, კარგი იქნებოდა, განლაგება ფიზიკური დისტანცირებით მომხდარიყო და სტუდენტებს შორის ისეთი დაშორება ყოფილიყო, რომ ვთქვათ, პირბადის გამოყენება ასეთი აუცილებელი არ ყოფილიყო. მაგრამ ამაზე ჯანდაცვის და განათლების სამინისტრო მუშაობდა და სავარაუდოდ, ეს ვერ მოხერხდა. რა თქმა უნდა, პირბადის გარეშე რომ წერონ სტუდენტებმა გამოცდა, ეს უკეთესია, ოღონდ იმ შემთხვევაში, თუ უსაფრთხოების ნორმები იქნება დაცული", - აღნიშნავს გოგინავა. კლინიკა "ჰელსიკონის" ექიმი-თერაპევტი, ელენე ხურციძის მოსაზრებით, მაღალი ტემპერატურის პირობებში, როცა კონდიცირების სისტემა არ მოქმედებს, ნიღბის გამოყენება ერთი მხრივ, დამატებითი სტრესი იქნება, სამედიცინო თვალსაზრისითაც უფრო მეტ ზიანს მოიტანს, ვიდრე - დადებით შედეგებს.
"აბიტურიენტების მიერ 4 საათის განმავლობაში პირბადის გამოყენება იმ სივრცეში, სადაც კონდიცირება არ იქნება, დაკავშირებული იქნება ბევრ გვერდით ეფექტთან...
მაგალითად, პირბადე მარტივად დასველდება ჭარბი ოფლიანობის შედეგად. გააჩნია, როგორი ხარისხის სოციალურ თუ თუნდაც, ქირურგიულ ნიღაბს გაიკეთებს ადამიანი. ჯერჯერობით არ არის დადასტურებული, რამდენად მიაყენებს ზიანს ქირურგიული ნიღბის შემთხვევაში გამოყოფილი ნახშირორჟანგი აბიტურიენტს.
თუმცა, დღეს ბაზარზე არსებული პირბადეების ხარისხის გათვალისწინებით, შეგვიძლია ვთქვათ, რომ ზოგ მათგანში სუნთქვა შეუძლებელია და არ აკმაყოფილებს სტანდარტებს, ან იმდენად დაბალი ხარისხის და თხელი ფენის არის, რომ პრაქტიკულად, დამცველობითი ფუნქცია არ გააჩნია. ასეთი ნიღბის ტარების შემთხვევაში მისი გამოყენება სრულიად კითხვის ნიშნის ქვეშ დგება.
ამას გარდა, 4 საათი ნიღბით ჯდომა ასეთ სივრცეში გამოიწვევს თავის ტკივილს, დასველების მაღალ შანსს...
იმასაც, რომ აბიტურიენტი შესასწორებლად, გარედან უფრო ხშირად შეეხება ნიღაბს, განსაკუთრებით, ცხვირის მიდამოსთან, რაც ინფექციით დასნებოვნების დამატებითი რისკ-ფაქტორია. გარდა ამისა, ნიღბის სწორად გამოყენება სამწუხაროდ, ყველამ არც იცის, თუნდაც ქუჩაში ადამიანების უმრავლესობა პირბადეს ცხვირზე არ იკეთებს, ან ნიღაბს ისეთ ჯიბეში ინახავს, სადაც ფულიც უდევს, ჯიბიდან ამოღების შემდეგ კი - ისევ იკეთებს. ამიტომ, ასეთ გამოყენებას მნიშვნელობა არ აქვს", - ამბობს ექიმი.
ხურციძე პირბადის გამოყენების გამო ჟანგბადის მიწოდების შესაძლო შემცირებისა და გამოცდაზე გონებრივი შესაძლებლობების სრულად გამოვლენის ალბათობაზეც საუბრობს.
"კვლევა, რომელსაც დავეყრდნობით და ვიტყვით, ჟანგბადის მიწოდება რა პროცენტით მცირდება ან პირბადე ნახშირორჟანგის დაგროვებას რა პროცენტულობით იწვევს, ინტერნეტსა ან პუბლიკაციებში არ მოიპოვება. შესაბამისად, სხვადასხვა გამოცდილების შედეგად მხოლოდ ვარაუდი თუ შეგვიძლია. ვარაუდი ზუსტად ესაა, რომ იქ, სადაც ძალიან მაღალი ტემპერატურაა და ისედაც სტრესული გარემოა, ნიღბის ტარება დამატებითი ბარიერია, და ნიღბის გარეშე ყოფნასთან შედარებით, შეამცირებს ჟანგბადის მიწოდებას.